نماز حضرت سلیمان

ده رکعت است ؛ به صورت پنج نماز دو رکعتى به شرح زیر خوانده مى شود: 

1 - در هر رکعت بعد از حمد، سه بار سوره توحید و سه بار سوره کافرون قرائت مى شود.

2 - بعد از هر دو رکعت ، دست ها را بلند کرده این دعا را مى خوانند: لا اله الا اللّه وحده لا شریک له ، له الملک له الحمد یحیى و یمیت و هو حى لا یموت بیده الخیر و هو على کل شیى قدیر سپس این دعا را مى خوانند: اللهم لا مانع لما اءعطیت و لا معطى لما منعت و لا ینفع ذا الجد منک الجد پس دستها را به روى خود مى کشند. ⁽¹⁾

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1-مفاتیح الجنان ، ص 293.

مستحبات نماز جعفر طیار

1 - در رکعت اول بعد از حمد، سوره زلزال و در رکعت دوم ، سوره عادیات و در رکعت سوم ، سوره نصر و در رکعت چهارم ، سوره توحید بخواند. 

2 - مستحب است که نمازگزار در سجده دوم رکعت چهارم ، بعد از تسبیحات بگوید: یا من لبس العز و الوقار یا من تعطف بالمجد و تکرم به یا من لا ینبغى التسبیح الا له یا من احصى کل شیى علمه یا ذالنعمة و الطول یا ذالمن و الفضل یا ذالقدره و الکرم ، اءسئلک بمعاقد العز من عرشک و منتهى الرحمة بکتابک و باءسمک الاءعظم الاءعلى و کلماتک التامات اءن تصلى على محمد و آل محمد و افعل بى کذا و کذا

سپس حاجت هایش را بگوید. (به فارسى هم مى تواند حاجتش را درخواست کند.)

3 - بعد از فارغ شدن از نماز، مستحب است دعایى را که شیخ طوسى و سید بن طاووس از مفضل بن عمر نقل کرده اند، بخواند.⁽¹⁾در حدیث رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) در مورد مقام کسى که نماز جعفر طیار بخواند، آمده است که اگر انسان مانند ریگ بیابان و کف دریا گناه داشته باشد، حق تعالى گناههاى او را مى آمرزد. ⁽²⁾

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- این دعا در ترجمه تحریرالوسیله ، ج 1، ص 244 آمده است . 

2- مفاتیح الجنان ، ص 692.

نماز جعفر طیار

نماز جعفرطیار⁽¹⁾

از مستحبات مؤ کد و از نمازهاى مشهور بین عامه و خاصه است . از چیزهایى است که پیغمبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) به خاطر محبت و بزرگوارى نسبت به پسر عموى خود هنگام بازگشت از سفرش به او عطا فرمود. همچنین از امام صادق (علیه السلام ) نقل است که در روز فتح خیبر، هنگامى که جعفر از حبشه آمد، پیغمبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) به او فرمود: آیا جایزه اى به تو ندهم ؟ آیا بخششى به تو نداشته باشم ؟ آیا به تو هدیه اى نکنم ؟ پس جعفر گفت : چرا یا رسول اللّه (صلى الله علیه و آله و سلم )! حضرت صادق (علیه السلام ) فرمود: مردم گمان کردند که پیغمبر به او طلا یا نقره مى دهد، لذا گردنها را کشیدند تا ببینند چه مى دهد. پس ‍ پیغمبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود: چیزى به تو عطا مى کنم که اگر آن را هر روز انجام دهى ، برایت از دنیا و آنچه در آن است ، بهتر خواهد بود و اگر هر دو روز یک مرتبه به آن عمل کنى ، خداوند گناه بین آن دو روزت را مورد مغفرت قرار مى دهد، یا اگر در هر جمعه یا هر ماه یا هر سالى عمل نمایى خداوند گناه بین آنها را مى بخشد. با فضیلت ترین وقت خواندن نماز جعفر طیار روز جمعه ، وقت بالا آمدن آفتاب است .

کیفیت نماز:

این نماز چهار رکعت است ؛ دو سلام دارد (دو تا دو رکعتى ). نمازگزار در هر رکعت ، حمد و سوره مى خواند. پس پانزده مرتبه مى گوید: سبحان اللّه و الحمد لله و لا اله الا اللّه و اللّه اکبر. همین تسبیح را ده مرتبه در رکوع و همچنین ده مرتبه بعد از سر برداشتن از رکوع و ده مرتبه در سجده اول و ده مرتبه بعد از سربرداشتن از سجده اول و ده مرتبه در سجده دوم و ده مرتبه بعد از سر بلند نمودن از سجده دوم مى گوید.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- جعفر بن ابى طالب (ع ) پسر عموى پیغمبر (ص ) مى باشد.

نماز زیارت معصومین علیهم السلام

حداقل آن دو رکعت است که ثواب آن به آن معصومى که به زیارتش ‍ رفته اند، هدیه مى شود. وقت آن نیز بعد از داخل شدن به حرم و سلام کردن به معصوم (علیهم السلام ) یعنى بعد از زیارت او است . ناگفته نماند که تاءخیر نماز از زیارت در صورتى است که از نزدیک امام را زیارت کند؛ ولى اگر از دور و از شهر خودش بخواهد زیارت کند باید نماز را قبل از زیارت بخواند. افضل مکان ها در حرم ، بالاى سر حضرت است . 

1 - نماز زیارت حضرت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) از راه دور: چهار رکعت نماز زیارت است به دو سلام . (فرقى نمى کند چه سوره اى بخواند) بعد از نماز نیز تسبیح حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام ) بگوید. ⁽¹⁾ 

2 - نماز زیارت ائمه بقیع علیهم السلام 

شیخ طوسى در تهذیب فرمود: بعد از آن هشت رکعت نماز زیارت بخوان . یعنى براى هر امامى دو رکعت . ⁽²⁾ 

3 - نماز امیرالمومنین (علیه السلام ) 

شش رکعت نماز به جا آور! دو رکعت آن را هدیه به امیرالمومنین (علیه السلام ) کن ! در رکعت اول بعد از حمد، سوره رحمن بخوان و در رکعت دوم سوره یس . بعد از نماز تسبیح حضرت زهرا (علیها السلام ) را بخوان ، از خدا طلب آمرزش و براى خود دعا کن . و چهار رکعت دیگر را به نیت هدیه به حضرت آدم و نوح بخوان ، سجده شکر به جا آور. (3) 

4 - نماز بعد از زیارت عاشورا 

دو رکعت است و مانند نماز صبح خوانده مى شود.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- مفاتیح الجنان ، ص 643. 

2-مفاتیح الجنان ، ص 655 

2-مفاتیح الجنان ، ص 655

نماز هدیه معصومین علیهم السلام

1 - هشت رکعت نماز در روز جمعه به جا آورد؛ یعنى بعد از هر دو رکعت ، سلام بگوید. چهار رکعت آن را هدیه به حضرت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) و چهار رکعت دیگر را به حضرت فاطمه (علیها السلام ) هدیه نماید. 

2 - در روز دوشنبه چهار رکعت نماز بخواند و به حضرت امیرالمومنین (علیه السلام ) هدیه نماید. 

3 - هر روز از هفته را چهار رکعت بخواند و به امامى هدیه کند، به ترتیب آن ها تا آنکه در روز پنج شنبه چهار رکعت به امام جعفر صادق (علیه السلام ) هدیه گرداند. 

4 - در روز شنبه چهار رکعت به حضرت امام موسى (علیه السلام ) هدیه کند. 

5 - هر روز چهار رکعت نماز بخواند و به امامى هدیه نماید؛ به ترتیب ، تا روز پنج شنبه چهار رکعت را هدیه امام عصر (علیه السلام ) کند و مابین هر دو رکعت از این نمازها، این دعا را بخواند: اللهم انت السلام منک السلام ... که در مفاتیح الجنان آمده است . ⁽¹⁾

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1-مفاتیح الجنان ، ص 338.

مختصرى از تاریخچه مسجد مقدس جمکران

شیخ حسن بن مثله جمکرى مى گوید: من شب سه شنبه هفدهم ماه مبارک رمضان سال 393 و به قولى 373 در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتى از مردم به در خانه من آمدند. مرا از خواب بیدار کردند و گفتند: برخیز و طلب مهدى (عج ) را اجابت کن که تو را مى خواند. مرا به محلى که اکنون ((مسجد جمکران )) است آوردند. نگاه کردم . تختى دیدم که فرشى نیکو بر آن گسترده شده و جوانى سى ساله روى آن تخت تکیه بر بالش کرده و پیرمردى هم پیش او نشسته است . پیرمرد حضرت خضر (علیه السلام ) بود، که مرا پیش خود نشاند. حضرت مهدى (علیه السلام ) مرا به نام خواند و فرمود: برو به حسن مسلم - که در این زمین کشاورزى مى کند - بگو که این زمین شریفى است و حق تعالى آن را از زمینهاى دیگر برگزیده است و دیگر نباید در آن کشاورزى کنند. حسن مثله گفت : سیدى و مولاى ! لازم است که من دلیل و نشانه اى داشته باشم والا مردم حرف مرا قبول نمى کنند. آقا فرمودند: تو برو آن رسالت را انجام بده ! ما خودمان نشانه هایى بر آن قرار مى دهیم . پیش سید ابوااحسن برو و به او بگو: حسن مسلم را احضار کند و سود چند ساله را که از زمین به دست آورده است وصول کند و با آن پول ، مسجد را بنا کنند. به مردم نیز بگو به این مکان رغبت کنند و آن را عزیز دارند. و چهار رکعت نماز در آن گزارند. دو رکعت اول به نیت نماز تحیت مسجد است ، که در هر رکعت آن یک مرتبه سوره حمد و هفت مرتبه سوره توحید خوانده مى شود و در حالت رکوع و سجود هم هفت مرتبه ذکر را تکرار کنند.

دو رکعت دوم به نیت نماز امام صاحب الزمان (عج ) خوانده مى شود؛ بدین صورت که سوره حمد را شروع مى کنیم و چون به ((ایاک نعبد و ایاک نستعین )) مى رسیم ، این آیه شریفه را صد مرتبه تکرار مى کنیم و بعد از آن بقیه سوره حمد را مى خوانیم . بعد از پایان حمد، سوره توحید را یک بار مى خوانیم و به رکوع مى رویم . ذکر رکوع را هفت مرتبه پشت سر هم تکرار مى کنیم و ذکر هر کدام از سجده ها نیز هفت مرتبه است . رکعت دوم نیز به همین گونه است . چون نماز به پایان رسید و سلام داده شد یک بار گفته مى شود ((لا اله الا اللّه )) و به دنبال آن تسبیحات حضرت زهرا (علیها السلام )، خوانده و بعد از آن به سجده رفته و صد بار صلوات فرستاده مى شود.

امام مهدى (علیه السلام ) فرمودند: ((هر کس این دو رکعت نماز (نماز امام صاحب الزمان ) را در این مکان (مسجد جمکران ) بخواند، مانند آن است که دو رکعت نماز در کعبه خوانده باشد)).⁽¹⁾

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 447.

نماز ائمه معصومین علیهم السلام

1 - نماز حضرت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) 

دو رکعت است ؛ در هر رکعت بعد از حمد، پانزده مرتبه سوره قدر و در هر یک از رکوع و بعد از سر برداشتن از آن و در سجود و بعد از سر برداشتن از آن و در سجده دوم و بعد از سر برداشتن از آن پانزده مرتبه سوره قدر خوانده مى شود و بعد از آن ، رکعت دوم نیز مثل رکعت اول انجام مى شود.

2 - نماز حضرت على (علیه السلام ) 

چهار رکعت است به دو تشهد و دو سلام . در هر رکعت بعد از حمد، پنجاه مرتبه سوره توحید خوانده مى شود.

3 - نماز حضرت فاطمه (علیها السلام ) 

دو رکعت است ؛ در رکعت اول بعد از حمد، صد مرتبه سوره قدر و در رکعت دوم بعد از حمد صد مرتبه سوره توحید خوانده و بعد از فارغ شدن از نماز تسبیحات حضرت زهرا (علیها السلام ) انجام مى شود. این نماز افضل نمازهاى مستحبى است و در اول شب ذى الحجه مؤ کد است . نماز دیگر آن است که چهار رکعت نماز خوانده شود و به دو سلام ، در رکعت اول بعد از حمد ((پنجاه مرتبه سوره توحید)) و در رکعت دوم بعد از حمد ((العادیات )) پنجاه مرتبه و در رکعت سوم بعد از حمد ((اذا زلزلت )) پنجاه مرتبه و در رکعت چهارم بعد از حمد ((اذا جاء نصراللّه )) پنجاه مرتبه خوانده شود.)

4 - نماز امام حسن (علیه السلام )) 

در روز جمعه خوانده مى شود و چهار رکعت است و مانند نماز امیرالمومنین (علیه السلام ) مى باشد. نماز دیگر در روز جمعه خوانده مى شود و آن هم چهار رکعت است ؛ در هر رکعت بعد از یک حمد، بیست و پنج مرتبه توحید خوانده مى شود.)

5 - نماز امام حسین (علیه السلام )) 

چهار رکعت است ؛ در هر رکعت سوره فاتحه پنجاه مرتبه ، سوره توحید پنجاه مرتبه ، در رکوع ، فاتحه و توحید هر یک ده مرتبه و چون از رکوع سر برداشته شود هر یک ده مرتبه و همچنین دو سجده اولى و در بین دو سجده و در سجده دوم هر یک ده مرتبه و چون از چهار رکعت نماز فارغ و سلام گفته شد، این دعا باید خوانده شود: اللهم انت الذى اءستجبت لادم و حواء... تا آخر دعا که طولانى است .)

6 - نماز امام زین العابدین (علیه السلام )) 

چهار رکعت است ؛ در هر رکعت حمد یک مرتبه و توحید صد مرتبه باید خوانده شود.)

7 - نماز حضرت محمد باقر (علیه السلام )) 

دو رکعت است ؛ در هر رکعت ، یک مرتبه حمد و سبحان اللّه و الحمدلله و لا اله الا اللّه و اللّه اکبر صد مرتبه قرائت مى شود.)

8 - نماز حضرت صادق (علیه السلام )) 

دو رکعت است ؛ در هر رکعت حمد یک مرتبه و آیه ((شهد اللّه ...)) صد مرتبه ذکر مى شود.)

9 - نماز امام کاظم (علیه السلام )) 

دو رکعت است ؛ در هر رکعت ، حمد یک مرتبه و توحید دوازده مرتبه خوانده مى شود. دعاى آن حضرت در مفاتیح الجنان آمده است .)

10 - نماز امام رضا (علیه السلام )) 

شش رکعت است ؛ در هر رکعت ، حمد یک مرتبه و بعد از حمد ((هل اءتى على الانسان ...)) ده مرتبه قرائت مى شود. (دعاى حضرت در مفاتیح الجنان ذکر شده است ).)

11 - نماز حضرت جواد (علیه السلام )) 

دو رکعت است ؛ در هر رکعت ، حمد یک مرتبه و توحید هفتاد مرتبه است . (دعاى حضرت در مفاتیح الجنان ذکر شده است ).)

12 - نماز حضرت هادى (علیه السلام )) 

دو رکعت است ؛ در رکعت اول ، حمد و یس و در رکعت دوم حمد و الرحمن خوانده مى شود.)

13 - نماز امام حسن عسگرى (علیه السلام )) 

چهار رکعت است ؛ دو رکعت اول بعد از حمد، پانزده مرتبه سوره زلزلت و در دو رکعت آخر بعد از حمد، پانزده مرتبه توحید خوانده مى شود.)

14 - نماز حضرت صاحب الزمان (عج )) 

دو رکعت است ؛ در هر رکعت ، حمد یک مرتبه و ((ایاک نعبد و ایاک نستعین )) صد مرتبه تکرار مى شود؛ بعد از آن ، ادامه سوره حمد و سوره توحید خوانده مى شود. سپس دعاى فرج قرائت مى شود: اللهم عظم البلاء و برح الخفاء.... ⁽¹⁾

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1-سراج الشیعه ، ص 102 و 103. مفاتیح الجنان ص 78.

کیفیت نماز غفیله

امام صادق (علیه السلام ) فرمود: میان مغرب و عشا، دو رکعت نماز بخوانید؛ در رکعت اول بعد از حمد، این آیه را بگوید: و ذالنون اذ ذهب مغاضبا فظن اءن لن نقدر علیه فنادى فى ظلمات اءن لا اله الا اءنت سبحانک انى کنت من الظالمین فاستجبناله و نجیناه من الغم و کذالک ننجى المؤ منین و ذوالنون (صاحب ماهى ، منظور حضرت یونس است ) چون خشمگین رفت ، پنداشت هرگز بر او تنگ نخواهیم گرفت . پس در ظلمات ندا کرد: جز تو خدایى نیست ، تو منزهى ! همانا من از ستمکارانم . پس او را اجابت کردیم و از غم رهایى اش دادیم و مومنین را این چنین رها مى گردانیم .

سپس در رکعت دوم بعد از حمد، آیات زیر را بگوید: و عنده مفاتیح الغیب لا یعلمها الا هو و یعلم ما فى البر و البحر و ما تسقط من ورقة الا یعلمها و لا حبة فى ظلمات الاءرض و لا رطب و لا یابس الا فى کتاب مبین و کلیدهاى غیب نزد اوست و جز او کسى آن را نمى داند و آنچه در خشکى و دریاست مى داند و برگى بر زمین نمى افتد و هیچ دانه اى در تاریکیهاى زمین نیست ، مگر آن که از آن آگاه است . و تر و خشکى نیست مگر که در کتاب روشن ثبت شده است .

بعد دستها را به قنوت برداشته و این دعا را مى خواند: اللهم انى اسئلک بفاتیح الغیب التى لا یعلمها الا انت ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تفعل بى کذا و کذا.

و به جاى این کلمات (کذا و کذا) حاجات خود را به هر زبانى که بتواند از خدا بخواهد و پس از آن بگوید: اللهم انت ولى نعمتى و القادر على طلبتى تعلم حاجتى فاءسئلک بحق محمد و آله علیه و (علیهم السلام ) لما قضیتها لى بارالها! تو را به اسرار غیب ، که جز تو کسى آن را نمى داند، سوگند مى دهم که بر محمد و دودمان او درود فرستى و درباره من چنین و چنان کن . بارالها! تو ولى نعمت منى و به برآوردن نیاز من توانایى دارى و حاجت مرا مى دانى . سوگند به حق محمد و آلش که بر او و بر آنان درود باد که حاجت مرا برآورى .⁽¹⁾

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- ترجمه تحریرالوسیله ج 1، ص 136.

نماز غفیله

پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود: هنگام غفلت نماز مستحبى بخوانید، گر چه دو رکعت نماز کوتاه باشد، زیرا این دو رکعت انسان را به بهشت وارد مى کند. عرض شد یا رسول اللّه (صلى الله علیه و آله و سلم ) هنگام غفلت چه وقت است ؟ فرمود: میان مغرب و عشا.

نمازهاى مستحبى شبانه روز

نافله هاى شبانه روز

الف ) نافله هاى روزانه :

1 - نافله نماز صبح ، قبل از نماز صبح ، دو رکعت مى باشد.

2 - نافله نماز ظهر، قبل از نماز ظهر، هشت رکعت مى باشد.

3 - نافله نماز عصر، قبل از نماز عصر، هشت رکعت مى باشد.

4 - نافله نماز مغرب ، بعد از نماز مغرب ، چهار رکعت است .

5 - نافله نماز عشا، بعد از نماز عشا، دو رکعت است .⁽¹⁾ 

ب ) نافله هاى شب :

1 - هشت رکعت نماز شب .

2 - دو رکعت نماز شفع .

3 - یک رکعت نماز وتر.

پس تعداد نافله ها سى و چهار رکعت ، مى باشد.

تمام نمازهاى مستحبى به صورت دو رکعتى خوانده مى شود؛ مگر نماز وتر در نماز شب که یک رکعت است و نماز اعرابى ، که به صورت یک دو رکعتى و دو چهار رکعتى ، خوانده مى شود.⁽²⁾ 

در نمازهاى مستحبى ، غیر از چند نماز، خواندن سوره واجب نیست .⁽³⁾

نباید نافله ظهر و عصر را در سفر خواند؛ ولى نافله عشا را به نیت این که شاید مطلوب باشد، مى توان به جا آورد.⁽⁴⁾ 

نماز مستحبى را مى شود در حال راه رفتن و سوارى خواند؛ در این حال لازم نیست رو به قبله باشد.⁽⁵⁾ 

نماز شب :

مجموعا یازده رکعت است :

الف ) هشت رکعت آن دو رکعت ، دو رکعت ، مانند نماز صبح خوانده مى شود که به نیت نماز شب مى باشد.

ب ) دو رکعت آن ، نماز شفع است . بهتر است که در رکعت اول آن بعد از حمد، سوره ناس و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره فلق خوانده شود.

ج ) یک رکعت آن نماز وتر است . بعد از حمد، سه بار سوره توحید، یک بار سوره فلق و یک بار هم سوره ناس خوانده مى شود. مى توان یک سوره تنها نیز خواند. سپس دستها را به قنوت برداشته و براى چهل مؤ من دعا و طلب مغفرت نموده و هفتاد مرتبه گفته شود: ((استغفر اللّه ربى و اتوب الیه )) آنگاه هفت بار گفته شود: ((هذا مقام العائذبک من النار)) این است مقام کسى که از آتش قیامت به تو پناه مى برد. پس از آن سیصد مرتبه گفته مى شود: ((العفو)) و سپس بگوید: رب اغفرلى و ارحمنى و تب على انک اءنت التواب الغفور الرحیم .⁽⁶⁾

وقت نماز شب ، از نیمه شب تا فجر صادق است و هنگام سحر، از سایر مواقع بهتر است (تمام ثلث آخر شب ، سحر محسوب مى شود). افضل از آن ، خواندن نماز شب ، نزدیکیهاى فجر است .⁽⁷⁾ 

مستحب است که نماز شب را بلند بخوانند، تا اگر از خانواده اش کسى مى خواهد براى نماز شب برخیزد، بیدار شود. بدیهى است که در صورت ریا، دیگر استحبابى بر بلند خواندن مترتب نخواهد بود.⁽⁸⁾

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- توضیح المسائل ، م 764. 

2- العروة الوثقى ، ج 2، ص 111، م 6. 

3- العروة الوثقى ، ج 2، ص 111، م 7. 

4-توضیح المسائل ، م 767. 

5-توضیح المسائل ، م 781. 

6-رساله نوین ، حضرت 1، ص 170. 

7- ترجمه تحریرالوسیله ، ج 1، ص 136. 

8- احکام ، وزارت آموزش و پرورش ، ص 95.