تقرب به وسیله ی نماز
یکی دیگر از فواید نماز این است که انسان را به قرب میرساند، و یکی از علتهایی که دستور داده شده که شبانه روز پنج نوبت نماز به جای آورید، به خاطر این است که با هر نمازی میتوان به درگاه الهی نزدیک شویم و اگر میخواهیم سریع به مقصود برسیم، آن هم از طریق نماز کامل و واقعی میسر است. در حدیثی از امام کاظم علیه السلام میفرماید: «افضل ما یتقرب به العبد الی الله بعد المعرفه به، الصلوه؛ بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله ی آن به درگاه الهی تقرب پیدا میکند، نماز است.»[1] .
و در حدیث دیگری امام علی علیه السلام میفرماید: «تعاهدوا امر الصلواه و حافظوا علیها و استکثروا منها و تقربوا بها؛ مراقب نمازهای خود باشید و آن را حفظ کنید و زیاد (نمازهای مستحب) بخوانید و به وسیله ی آن تقرب جویید.»[2]
و در حدیث دیگر رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم چنین میفرماید: «ان الصلوه قربان المؤمن؛ همانا نماز خواندن وسیله ی نزدیکی مؤمن به خداست.»[3] .
و در حدیث دیگری امام علی علیه السلام میگوید: «الصلوه قربان کل تقی؛ نماز خواندن وسیله ی نزدیکی به خدا است برای هر شخص پرهیزگار.»[4] .
در حدیثی دیگر امام علی علیه السلام فرمودند: «تقرب الی الله سبحانه بالسجود و الرکوع و الخضوع لعظمته و الخشوع؛ به وسیلهی سجده و رکوع و خضوع و خشوع در برابر عظمت خدا به او تقرب جوی.»
در حدیثی امام رضا علیه السلام میفرماید: «(الصلوه) طلب الوصال الی الله من العبد؛ (نماز) مطالبه ی وصال و تقرب بنده به سوی خدا است.»
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[1] تحف العقول، ص ۴۵۵.
[۲] نهجالبلاغه، خطبه ۱۹۰.
[۳] کنزالعمال، حدیث ۱۸۹۰۷.
[۴] میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۶۷، بحارالانوار، ج ۱۰، ص ۹۹، من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۵۶، ح ۱۶.
راهکارهایی برای حضور قلب در نماز
1- دقت در انجام مقدمات نماز: مانند وضوى با معنویت، انجام مستحباتى چون اذان، اقامه و...
2- از هنگام وضو گرفتن توجه داشته باشیم که داریم برای چه کاری و حضور، نزد چه بزرگی مهیا می شویم. چند لحظه قبل از نماز نیز فکر کنیم که می خواهیم چه کاری انجام دهیم و در مقابل چه معبود و محبوبی ایستاده ایم.
3- گزینش مکان مناسب، دورى ازجاهاى شلوغ و پر سر و صدا و پرهیز از هر آن چه موجب انحراف توجه از خداوند شود.
4- گزینش وقت مناسب و تا آن جا که ممکن است اول وقت خواندن نماز.
5- تا حد امکان در مسجد و با جماعت نماز خواندن و دعا کردن (به ویژه در جماعاتى که بعد معنوى بیشترى دارد).
6- نماز را با طمأنینه و دقت در مفاهیم و معانى آن خواندن و آن را با توجه به عظمت خداوند و کوچکی خود به جا آوردن.
7- در نماز در حال ایستاده به مهر نگریستن و در رکوع پایین پا و در تشهّد به دامن خود نظر نمودن.
8- تخلیه دل از حب دنیا و امور دنیوى وآن را مالامال از عشق خدا ساختن.
9- ضبط قوه خیال
10- توجه به ارزش والای نماز