آداب نماز جمعه
دو رکعت است و مثل نماز صبح مى باشد. این نماز داراى دو قنوت است . قنوت اول قبل از رکوع رکعت اول و قنوت دوم پس از رکوع رکعت دوم است . نماز جمعه داراى دو خطبه است که مانند اصل نماز، واجب بوده و باید توسط امام جمعه ایراد شود. بدون این دو خطبه ، نماز جمعه محقق نمى شود و واجب است دو خطبه را قبل از نماز جمعه بخواند.(1)
آداب و مستحبات نماز جمعه عبارتند از:
1 - مستحب است که در هنگام خطبه نماز جمعه ، مردم ساکت باشند و از حرف زدن بپرهیزند، که صحبت کردن در وقت خطبه ها مکروه است .(2)
2 - مستحب است که امام حمد و سوره را با صداى بلند بخواند.(3)
3 - در رکعت اول بعد از حمد ((سوره جمعه )) و در رکعت دوم ، مستحب است که سوره ((منافقون )) خوانده شود.(4)
4 - مستحب است که دو خطبه نماز جمعه ، در وقت ظهر خوانده شود.(5)
5 - در خطبه اول مستحب است که حمد الهى ، به لفظ جلاله (اللّه ) باشد.(6)
6 - مستحب است که در خطبه دوم ، امام جمعه پس از درود بر پیغمبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) به ائمه معصومین نیز درود بفرستد و براى مومنین استغفار کند.(7)
7 - مستحب است که خطبه هاى منسوب به امیرالمومنین (علیه السلام ) یا آنچه از ائمه معصومین علیهم السلام وارد شده انتخاب شود.(8)
8 - شایسته است امام خطیب ، بلیغ باشد و به تناسب اوضاع و احوال سخن بگوید و عبارات فصیح و روان به کار برد. مصالح اسلام و مسلمین را تشخیص بدهد. چنان شجاع باشد که در راه خدا از ملامت و نکوهش احدى بیم به خود راه ندهد، از پرگویى و شوخى و بیهوده گویى بپرهیزد.(9)
9 - مستحب است که امام خطیب در زمستان و تابستان ، عمامه داشته باشد.(10)
10 - مستحب است که امام خطیب در زمستان و تابستان ، ردایى از برد یمنى یا (عدنى ) بپوشد و خود را بیاراید.(11)
11 - مستحب است که امام خطیب ، تمیزترین لباس هاى خود را بپوشد و خود را خوش بو کند، به طورى که با وقار و سکینه باشد.(12)
12 - مستحب است که امام قبل از خطابه ، هنگامى که مؤ ذن اذان مى گوید او بر منبر نشسته باشد، تا اذان به پایان برسد.(13)
13 - مستحب است که امام جمعه هنگام صعود به منبر خطابه ، روبروى مردم بایستد و سلام کند، مردم نیز با چهره هاى خود از او استقبال کنند. (14)
14 - مستحب است که امام خطیب ، به چیزى از قبیل کمان و شمشیر (اسلحه ) و عصا تکیه کند.(15)
15 - مستحب است که مردم نیز خود را روبروى امام خطیب قرار دهند.(16)
16 - مستحب است که امام خطیب در هنگام موعظه و سفارش به تقوا، صداى خود را چنان بلند نماید که همه حاضرین مواعظ او را بشنوند. در مجامع بزرگ نیز توسط بلندگوها به خطبه بپردازد تا تشویق و تحذیر و مسائل مهمه را به گوش همگان برساند.(17)
17 - مستحب است که امام در حال خطبه ، سخنى غیر مربوط به خطبه ها نگوید.(18)
18 - مستحب است که امام و مستمعین در حال خطبه ، واجد طهارت کامل (که براى نماز معتبر است ) باشند.(19)
19 - مستحب است که ماءمومین در حال خطبه ، روبروى امام بوده و بیش از مقدارى که در نماز مى توانند خود را از قبله منحرف کنند، رو بر نگردانند.(20)
20 - احتیاط مستحب آن است که قبل از اقامه نماز جمعه مطمئن شوند مطمئن شوند که در کمتر از حد مقرر، نماز جمعه دیگرى قبل از آنها و یا مقارن آنها برگزار نشده و نمى شود.(21) (حد مقرر یک فرسخ است ؛ نباید در فاصله اى کمتر از یک فرسخى آن نماز جمعه دیگرى منعقد شود).(22)
21 - مستحب است که امام جمعه از شبهات اجتناب کند.
22 - مستحب است که امام جمعه ، مواظب بر نمازهاى خود در وقتشان باشد.
23 - مستحب است که امام جمعه محرمات حتى مکروهات را ترک نماید.
24 - مستحب است که امام جمعه بر انجام اوامر الهى حتى مستحبات حریص باشد.
25 - مکروه است که خطیب در حال خطبه سخن دیگر غیر از خطبه بگوید.(23)
26 - حرف زدن ماءمومین در هنگام ایراد خطبه ها مکروه است .(24)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1-توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 23 و 26.
2- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 38.
3- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 23.
4- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 23.
5- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 27.
6- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 28.
7- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 28.
8- توضیح المسائل ، م 28.
9-توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 29.
10- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 31.
11-توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 31.
12- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 31.
13- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 31.
14- توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 31.
15-توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 31.
16-توضیح المسائل احکام نماز جمعه ، م 31.
17- توضیح المسائل ، م 33.
18- توضیح المسائل ، م 34.
19- توضیح المسائل ، م 36.
20- توضیح المسائل ، م 37.
21- توضیح المسائل ، م 50.
22- توضیح المسائل ، م 51.
23-توضیح المسائل مراجع ، مستحبات نماز جمعه ، ص 812.
24-توضیح المسائل مراجع ، مستحبات نماز جمعه ، ص 812.