مختصرى از تاریخچه مسجد مقدس جمکران
شیخ حسن بن مثله جمکرى مى گوید: من شب سه شنبه هفدهم ماه مبارک رمضان سال 393 و به قولى 373 در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتى از مردم به در خانه من آمدند. مرا از خواب بیدار کردند و گفتند: برخیز و طلب مهدى (عج ) را اجابت کن که تو را مى خواند. مرا به محلى که اکنون ((مسجد جمکران )) است آوردند. نگاه کردم . تختى دیدم که فرشى نیکو بر آن گسترده شده و جوانى سى ساله روى آن تخت تکیه بر بالش کرده و پیرمردى هم پیش او نشسته است . پیرمرد حضرت خضر (علیه السلام ) بود، که مرا پیش خود نشاند. حضرت مهدى (علیه السلام ) مرا به نام خواند و فرمود: برو به حسن مسلم - که در این زمین کشاورزى مى کند - بگو که این زمین شریفى است و حق تعالى آن را از زمینهاى دیگر برگزیده است و دیگر نباید در آن کشاورزى کنند. حسن مثله گفت : سیدى و مولاى ! لازم است که من دلیل و نشانه اى داشته باشم والا مردم حرف مرا قبول نمى کنند. آقا فرمودند: تو برو آن رسالت را انجام بده ! ما خودمان نشانه هایى بر آن قرار مى دهیم . پیش سید ابوااحسن برو و به او بگو: حسن مسلم را احضار کند و سود چند ساله را که از زمین به دست آورده است وصول کند و با آن پول ، مسجد را بنا کنند. به مردم نیز بگو به این مکان رغبت کنند و آن را عزیز دارند. و چهار رکعت نماز در آن گزارند. دو رکعت اول به نیت نماز تحیت مسجد است ، که در هر رکعت آن یک مرتبه سوره حمد و هفت مرتبه سوره توحید خوانده مى شود و در حالت رکوع و سجود هم هفت مرتبه ذکر را تکرار کنند.
دو رکعت دوم به نیت نماز امام صاحب الزمان (عج ) خوانده مى شود؛ بدین صورت که سوره حمد را شروع مى کنیم و چون به ((ایاک نعبد و ایاک نستعین )) مى رسیم ، این آیه شریفه را صد مرتبه تکرار مى کنیم و بعد از آن بقیه سوره حمد را مى خوانیم . بعد از پایان حمد، سوره توحید را یک بار مى خوانیم و به رکوع مى رویم . ذکر رکوع را هفت مرتبه پشت سر هم تکرار مى کنیم و ذکر هر کدام از سجده ها نیز هفت مرتبه است . رکعت دوم نیز به همین گونه است . چون نماز به پایان رسید و سلام داده شد یک بار گفته مى شود ((لا اله الا اللّه )) و به دنبال آن تسبیحات حضرت زهرا (علیها السلام )، خوانده و بعد از آن به سجده رفته و صد بار صلوات فرستاده مى شود.
امام مهدى (علیه السلام ) فرمودند: ((هر کس این دو رکعت نماز (نماز امام صاحب الزمان ) را در این مکان (مسجد جمکران ) بخواند، مانند آن است که دو رکعت نماز در کعبه خوانده باشد)).(1)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 447.
مکان هاى مکروه براى اقامه نماز
1 - حمام .
2 - زمین نمک زار.
3 - مقابل درى که باز است .
4 - جاده ، خیابان و کوچه ؛ اگر براى کسانى که عبور مى کنند زحمت نباشد و اگر زحمت باشد، حرام است ، ولى نماز باطل نیست .
5 - مقابل آتش و چراغ .
6 - آشپزخانه و هر کجا که کوره آتش باشد.
7 - مقابل چاه و چاله اى که محل بول است .
8 - روبروى عکس و مجسمه انسان یا حیوان ، مگر آن که روى آن پرده بکشند.
9 - جایى که عکس باشد؛ هر چند روبروى نمازگزار نباشد.
10 - اطاقى که شخص جنب در آن باشد.
11 - مقابل قبر، روى قبر و بین دو قبر.
12 - قبرستان .(1)
13 - رختکن حمام .
14 - محل ریختن زباله .
15 - محل کشتن گوسفند و امثال آن .
16 - جایى که در آن ادرار مى کنند؛ هر چند پشت بام باشد.
17 - محلى که مخصوص نگه داشتن مسکرات است .
18 - محل استراحت شتر، اسب ، قاطر، الاغ ، گاو و گوسفند.
19 - روى لانه مورچه .
20 - مجراى آب ؛ هر چند فعلا احتمال آمدن آب داده نشود.
21 - در سرزمینى که در قرون گذشته عذاب خدا در آن جا نازل شده است .
22 - روى یخ و برف .
23 - آتشکده زرتشتیان ، بلکه در هر مکانى که براى افروختن آتش درست شده باشد.
24 - مقابل قرآن و کتابى که باز باشد.
25 - مقابل دیوارى که رطوبت مستراح در آن ظاهر شده باشد، مگر آن که آن را بپوشانند.(2)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1-توضیح المسائل ، م 898.
2-ترجمه تحریرالوسیله ، ج 2، ص 234.
ترتیب اولویت مساجد از نظر ثواب
1 - مسجدالحرام .
2 - مسجدالنبى در مدینه منوره .
3 - مسجد بیت المقدس
4 - مسجد جامع هر شهر.
5 - مسجد محله .
6 - مسجد بازار.(1)
- خواندن نماز در حرم امامان علیهم السلام مستحب ، بلکه بهتر از مسجد است و خواندن نماز در حرم امیرالمومنین (علیه السلام ) برابر با دویست هزار نماز است .(2)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1-توضیح المسائل ، م 893.
2-توضیح المسائل ، م 895.
مکروهات مربوط به مسجد
1 - عبور از مسجد به عنوان محل عبور، بدون آن که در آنجا نماز بخواند.(1)
2 - انداختن آب بینى و دهان در مسجد.(2)
3 - بالا بردن مناره ها بالاتر از پشت بام مسجد.(3)
4 - خوابیدن در مسجد، مگر در حال ناچارى .(4)
5 - فریاد زدن در مسجد و صدا را بلند کردن ، مگر براى اذان .(5)
6 - خرید و فروش در مسجد.(6)
7 - خواندن شعرى که نصیحت و مانند آن نباشد(7) و سخن گفتن از امور دنیا در مسجد.(8)
8 - طلب کردن گمشده اى در مسجد.(9)
9 - رفتن به مسجد براى کسى که پیاز، سیر و مانند اینها را خورده است و بوى دهانش مردم را اذیت مى کند.
10 - راه دادن بچه (بچه غیر ممیز و بچه اى که اطمینان به طهارت او نیست ) و راه دادن دیوانه هم به مسجد مکروه است .(10)
11 - نقاشى چیزهایى که روح ندارد، مثل گل و بوته در مسجد.(11)
12 - کراهت دارد موقعى که امام جماعت مشغول به نماز واجب است و یا نماز جماعت در حال اقامه یا در شرف اقامه است ، نماز تحیت خوانده شود.(12)
13 - بلند ساختن دیوار مساجد، بلندتر از معمول و عرف ، مکروه است .(13)
14 - کشتن شپش در مسجد مکروه است و اگر آن را بکشد، باید با ریختن خاک آن را دفن کند.(14)
15 - ساختن تیر و تراشیدن آن در مسجد مکروه است .(15)
16 - اگر همسایه مسجد عذرى نداشته باشد، مکروه است در غیر مسجد نماز بخواند.(16)
17 - قضاوت کردن در مسجد کراهت دارد. زیرا ممکن است قاضى خطا کند؛ در حالى که مسجد مکان شریفى است که سزاوار است در آن خطا واقع نشود. اما این که حضرت على (علیه السلام ) در مسجد کوفه محلى براى قضاوت داشتند به خاطر آن است که ایشان معصوم بودند و خطایى از او سر نمى زد.(17) البته شاید هم بتوان گفت که قضاوتى مکروه است که با کشمکش ، سر و صدا، فحش و ناسزا همراه باشد یا قضاوتى مکروه است که دائمى باشد و یا قضاوتى که قاضى فقط به جهت آن به مسجد بیاید.(18)
18 - تعطیل کردن مساجد مکروه است .(19)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1-عروة الوثقى ، ج 1، فصل 15 کتاب الصلاة ، ص 600.
2-عروة الوثقى ، ج 1، فصل 15 کتاب الصلاة ، ص 600.
3- عروة الوثقى ، ج 1، فصل 15 کتاب الصلاة ، ص 600.
4-عروة الوثقى ، ج 1، فصل 15 کتاب الصلاة ، ص 600.
5-عروة الوثقى ، ج 1، فصل 15 کتاب الصلاة ، ص 600.
6-عروة الوثقى ، ج 1، فصل 15 کتاب الصلاة ، ص 600.
7- توضیح المسائل ، م 914.
8- عروة الوثقى ، ج 1، فصل 15 کتاب الصلاة ، ص 600.
9-توضیح المسائل ، م 914.
10- توضیح المسائل ، م 915.
11- توضیح المسائل ، م 908.
12- النضید، ج 2، ص 137.
13- النضید، ج 2، ص 142.
14- النضید، ج 2، ص 142.
15-النضید، ج 2، ص 143.
16-توضیح المسائل ، م 896.
17-النضید، ج 2، ص 143.
18-النضید، ج 2، ص 143.
19- ترجمه تحریرالوسیله ، ج 1، ص 233، مساءله 17.